کیفیت

نمودار پراکندگی(Scatter Diagram)  یکی از نمودارهای مفید است که به منظور پی بردن به رابطه بالقوه بین دو متغیر استفاده می شود. برای رسم این نمودار داده ها به صورت زوجی تهیه می شود. طریقه رسم نقاط بر روی نمودار نشان دهنده ی نوع رابطه ی میان متغیر ها می باشد. شکل زیر نمونه ای از نمودار پراکندگی می باشد.

با نگاه کلی به شکل نمودار پراکندگی می توان به وجود رابطه و یا عدم وجود آن بین دو متغیر پی برد . در صورتیکه با افزایش یک متغیر دیگری نیز افزایش یابد همبستگی مثبت بین دو متغیر برقرار است و در صورتیکه با افزایش یکی، دیگری کاهش یابد، همبستگی بین دو متغیر منفی خواهد بود. لازم به توضیح است که همبستگی اشاره شده از نوع خطی است و چنانچه رابطه غیر خطی بین دو متغیر برقرار باشد همبستگی خطی انها صفر خواهد بود. همچنین چنانچه رابطه بین دو متغیر کاملا خطی باشد بسته به شیب نمودار که مثبت است است یا منفی، ضریب همبستگی 1 و یا 1- خواهد بود.

با مشاهده شکل نمودار پراکندگی نمی توان به طور قطعی در مورد وجود و یا عدم وجود رابطه میان دو متغیر اظهار نظر کرد. به عبارت دیگر اگر نمودار پراکندگی ارتباطی را میان دو متغیر نشان دهد ، آن دو متغیر ممکن است با یکدیگر واقعا همبستگی داشته باشند و همچنین ممکن است که هیچ نوع رابطه ای میان بین آنها نباشد؛ و هر دو تحت تاثیر عامل سومی افزایش یا کاهش یافته باشند. بنابر این توجه به این نکته لازم است که همبستگی حتما علیت را به همراه ندارد.

در زیر نمونه هایی از نمودارهی پراکنش را مشاهده می کنید.

----مشاهده نمونه های بیشتر----