هیچ گاه دو محصول تولید شده در یک فرآیند به علت وجود تغییرات اجتناب ناپذیر یکسان نمی باشند. به عنوان مثال محتوی یک شیشه نوشابه نسبت به شیشه دیگر معمولا متفاوت است و یا ولتاژ خروجی یک منبع تغذیه از یک دستگاه به یک دستگاه دیگر متفاوت است. نمودار هیستوگرام، تصویری از داده ها فراهم می کند که توسط آن می توان سه ویژگی زیر را ساده تر مشاهده کرد:
۱- شکل توزیع (توزیعی که داده های ما و یا همان فرآیند از آن پیروی می کند)
۲- مکان یا تمایل مرکزی توزیع
۳- پراکندگی یا گسترش توزیع
در زمان رسم نمودار هیستوگرام توجه به چند نکته لازم است. وقتی داده ها به صورت عددی هستند گروه بندی آنها در دسته هایی کوچکتر مفید خواهد بود. این دسته بندی قانون مدوّنی ندارد اما به طور کلی باید شرایط زیر را داشته باشد:
۱- بین 4 تا 20 دسته استفاده گردد. در اغلب موارد که تعداد دسته ها تقریبا برابر جذر اندازه نمونه در نظر گرفته می شود محاسبات معمولا راحت تر انجام می پذیرد.
۲- اندازه یا عرض هر دسته یکنواخت باشد.
۳- حد پایین اولین دسته اندکی کوچکتر از کوچکترین عدد در نظر گرفته شود.
گروه بندی داده ها به دسته های مختلف باعث خلاصه شدن داده ها می گردد بنابراین هنگامی که مقادیر و داده های ما نسبتا کم است یا زمانی که مشاهدات فقط مقادیر معدودی را اختیار می کنند می توان هیستوگرام را بر اساس توزیع فراوانی (تعداد) داده های گروه بندی نشده تهیه نمود.
برای مثال نمودار هیستوگرام زیر که از نرم افزار Minitab گرفته شده است، نشان دهنده قد افراد در مقیاس متر می باشد و همانطور که مشاهده می کنید در کنار نمودار مشخصاتی همچون میانگین قد افراد و انحراف استاندارد از میانگین آورده شده است و تعداد داده ها نیز 160 عدد می باشد. در این نمودار داده ها در دسته هایی با عرض 5 سانتیمتر و تعداد 15 دسته گروه بندی شده اند که شرایط گفته شده در رابطه با شرایط دسته ها رعایت شده است.
این نمودار نشان می دهد که قد افراد در این جامعه توزیعی نرمال با میانگین 1.77 متر و انحراف استاندارد 0.14 می باشد وهمچنین از روی این نمودار می توان مد جامعه را نیز پیدا کرد.
نرم افزار های بسیاری برای رسم نمودار هیستوگرام کاربرد دارد که از جمله آن می توان به نرم افزار Excel اشاره کرد.
[dir.wikipg.com]
** چون هیستوگرام در مورد موضوع مورد نظر شما (که در مثال بالا قد افراد است) نمایشی کلی از وضعیت ارائه می دهد؛ شما می توانید برای بهبود یا استفاده از آن، برنامه ریزی کنید.
به عنوان مثال فرض کنید این نمودار را برای موضوع میزان شکایت از محصول خود در رده های سِنی مختلف رسم کرده اید (محور عمودی میزان شکایت و محور افقی بازه های سِنی)، با مشاهده ی آن می توانید بفهمید که به احتمال زیاد، محصول شما مورد پسند کدام یک از گروه های سنی قرار گرفته است و چه بازه ی سنی ای از محصول شما رضایت ندارند و بعد از فهمیدن این موضوع، برای پی بردن به ریشه ی مشکل و حل آن تلاش کنید.
